دستگاه تصفیه آب از اجزای مختلفی تشکیل شده است. اجزای آن شامل مخزن تصفیه آب، بست فاضلاب، هوزینگ تصفیه آب، فیلتر ها، سوئیچ فشار، شیر برقی، پمپ تصفیه آب و ... می باشد. در این مقاله قصد بر این است که شما با فیلتر دستگاه تصفیه آب و مراحل تصفیه آب آشنا شوید. در ادامه به صورت جزئی تر با فیلتر دستگاه تصفیه آب و مراحل تصفیه آب بیشتر آشنا می شویم. با ما همراه باشید.

فیلتر های تصفیه آب

فرایند تصفیه در دستگاه تصفیه آب شامل پنج مرحله می شود. در هر مرحله از فیلترهایی برای تصفیه آب استفاده می شود. 

مرحله اول: فیلتر الیافی یا فیلتر پلی پروپیلن (PP)

در مرحله نخست تصفیه آب، آب وارد محفظه هوزینگ شفاف می شود و در مجاورت فیلتر پلی پروپیلن قرار می گیرد. با عبور آب از این فیلتر ذرات معلق درون آب مثل زنگ لوله های فلزی، گل و لای، شن و  ... جدا می شود و آب از هوزینگ شفاف خارج شده و وارد هوزینگ بعدی می شود تا مرحله دوم تصفیه آب شروع شود. دقت فیلتر پلی پروپیلن یا الیافی در سه نوع 10 میکرون، 5 میکرون و 1 میکرون است. زمان تعویض این فیلتر بستگی به سختی آب هر محله و منطقه دارد. هرچه سختی آب بیشتر باشد، مدت زمان تعویض فیلتر زودتر اتفاق می افتد. لازم به ذکر است رنگ این فیلتر ها سفید است اگر این فیلتر به رنگ های نارنجی یا قهوه ای تغییر رنگ داد، باید نسبت به تعویض فیلتر اقدام نمایید.

مرحله دوم: فیلتر کربن فعال 

آب پس از طی مرحله اول وارد مرحله دوم می شود. آب از هوزینگ شفاف وارد هوزینگ دوم می شود که فیلتر کربن فعال دارد. در این مرحله کار فیلتر کربن فعال این است که گاز های شیمیایی محلول در آب، آفت کش ها، کلر و بوی نامطبوع آب را از بین ببرد. وظیفه اصلی این فیلتر همان حذف کلر است؛ زیرا وجود کلر باعث آسیب رساندن به سلامتی انسان می شود.
چرا از کربن فعال استفاده می شود؟ کربن فعال بار الکترونی مثبت دارد و در تماس با بارهای منفی الکترونی آرسنیک، بنزن و ... که از کلر ساخته شده اند، باعث خنثی شدن آن ها می شوند و ریسک ابتلا به سرطان را کاهش می دهند. همچنین کربن فعال متخلخل و دارای منافذ ریزی است که ترکیبات شیمیایی دیگر را به دام می اندازد. 
در دستگاه های تصفیه آب خانگی از زغال پوست نارگیل استفاده می شود؛ زیرا زغال پوست نارگیل دارای کربن فعال است. اما در دستگاه های تصفیه آب صنعتی از زغال سنگ استفاده می شود. بعضی از تولیدکنندگان سودجو، به علت گران تر بودن زغال پوست نارگیل از زغال سنگ استفاده می کنند. حین خرید فیلتر دستگاه تصفیه آب خانگی خود به این مورد دقت کنید.

مرحله سوم: فیلتر کربن بلک 

در این مرحله، کار فیلتر کربن بلک کامل کردن کار فیلتر کربن فعال است. در این مرحله هرچه املاح ناسالم در آب از مرحله قبل باقی مانده است، تصفیه می شوند و آب زلال و شفاف می شود.  جنس کربن بلک هم از جنس زغال پوست نارگیل است. 

مرحله چهارم: فیلتر ممبران

مرحله چهارم نوبت به کار فیلتر ممبران است. وظیفه این فیلتر حذف مواد محلول در آب به اندازه 0.0001 میکرون است. این فیلتر بیشتر با میکروب ها، ویروس های آب و ذرات معلق که از فیلترهای قبلی بازمانده اند، سروکار دارد. ذرات معلق مثل سیانید، منگنز، سدیم، سرب و ... . 
طریقه کارکرد فیلتر ممبران به این صورت است. طی فرایندی به نام اسمز معکوس فرایند تصفیه آب روی می دهد. در اسمز، آب خالص از طریق یک غشای نیمه تراوا از محلولی با غلظت بیشتر تمایل دارد به محلولی با غلظت کمتر، نفوذ کند. اسمز معکوس عکس این فرایند است.
در دستگاه های تصفیه آب خانگی آب ناخالص که از غلظت بیشتری برخوردار است تمایل دارد از فیلتر ممبران عبور کند و به قسمتی که آب از غلظت کمتری برخوردار است برود (در اینجا منظور از غلظت همان ناخالصی ها و املاح مضر هستند)؛ اما پمپ با فشاری که وارد می کند این فرایند را برعکس می کند. یعنی باعث می شود آبی که از غلظت کمتری برخوردار است، خالص تر از قبل خود بشود. این فرایند همان اسمز معکوس است. این فرایند موجب می شود که آب از فیلتر تصفیه آب ممبران با 97% خلوص تصفیه شود.

مرحله پنجم: فیلتر مینرال

پس از تصفیه کامل آب، این فیلتر وظیفه دارد تا مواد معدنی مفید را که در مراحل قبلی حذف شده دوباره به آب اضافه کند. مانند کلسیم، پتاسیم، منیزیم و ... . وجود این املاح در آب برای بدن انسان مفید است و عدم وجود آن ها به بدن انسان آسیب می رساند. این فیلترها دارای دانه های ریزی هستند که درون آن ها مواد معدنی وجود دارد.

زمان تعویض فیلترهای تصفیه آب

با مراحل فرایند تصفیه آب و اینکه در هر مرحله از چه فیلترهایی استفاده می شود، آشنا شدید. حال باید بدانید که فیلتر های تصفیه آب تا چه مدت این کارایی خود را حفظ می کنند و چه زمانی باید عوض شوند. به طور کلی سالی یک بار باید نسبت به تعویض فیلترهای دستگاه تصفیه آب خود اقدام نمایید. ولی با توجه به اینکه دستگاه تصفیه آب از فیلتر های متعدد و متنوعی تشکیل شده، زمان تعویض آن ها هم به مراتب متفاوت است. 
برای مثال فیلتر الیافی یا پلی پروپیلن وقتی که تغییر رنگ داد؛ یعنی وقت آن است که عوض بشود. ممکن است بین 3 تا 5 این اتفاق بی افتد. یکی از دلایلی که هوزینگ فیلترهای الیافی شفاف است همین است. برای اینکه بتوانید تغییر رنگ فیلتر را مشاهده کنید  و نسبت به تعویض آن اقدام نمایید. 

سخن نهایی

در این مقاله با عملکرد فیلترهای تصفیه آب به طور کلی اشنا شدید. فهمیدید که مراحل تصفیه آب به چه صورت است. هر فیلتر از جنس چیست و چگونه عمل می کند. دانستن این اطلاعات به شما کمک می کند که برای خرید دستگاه تصفیه آب و فیلتر تصفیه آب بهترین نوع را انتخاب کنید. متاسفانه این روزها فیلترهای تصفیه آب با کیفیت پایین هم تولید می شوند. این اطلاعات به شما کمک می کند تا فیلترهای بی کیفیت را از با کیفیت تشخیص دهید.